Tykotek pstry – jak zwalczyć tego szkodnika drewna konstrukcyjnego?

Z tykotkiem pstrym nie ma żartów. O ile jego obecność ogranicza się do lasu, nie ma problemu (w lesie tykotki żerują na rozkładających się pniach i przyczyniają się do oczyszczania lasów, ich działalność jest więc pożyteczna). Gatunek ten jednak lubuje się także w drewnie konstrukcyjnym, a szkody przez niego wyrządzone mogą być ogromne. Warto poznać tego szkodnika, zwłaszcza jeśli mieszkają Państwo w drewnianym domu.

Tykotek pstry – warunki życia i rozmnażania

Tykotek najszybciej rozmnaża się w temperaturze od 20 do 25 st. Celsjusza, sprzyja mu z kolei wilgotność oscylująca wokół 20%. To właśnie takich warunków szukają zapłodnione samice, które można czasem spotkać podczas letnich miesięcy od maja do początku lipca. 

Podczas jednego cyklu samica złoży do otworów w drewnie maksymalnie 60 jaj. Po około miesiącu (w zależności od warunków: temperatury i wilgotności) wylęgną się z nich larwy, które jesienią powoli będą się przepoczwarzać. Proces ten zostanie zahamowany zimą – larwy trafią wówczas do kolebki poczwarkowej, w której zapadną w swego rodzaju hibernację. Obudzi je wzrost temperatury na wiosnę. Zanim jednak przeobrażą się w dorosłe tykotki, minie co najmniej jeszcze 1,5 roku, bowiem cykl rozwojowy tych owadów trwa około 2 lat (też w zależności od warunków). Jeśli w miejscu, w którym zostały złożone jaja, temperatura i wilgotność staną się na dłuższy czas niesprzyjające, wówczas cykl rozwojowy wydłuży się nawet do kilku lat. Oznacza to, że niesprzyjające warunki w żaden sposób nie zabiją tykotka.

Czynnikiem, który oprócz wilgotności i temperatury, sprzyja rozwojowi tykotka, jest zagrzybienie drewna. Grzyb rozluźnia strukturę drewna i sprawia, że staje się ono łatwiejsze w żerowaniu. Dlatego obserwuje się wzrost populacji oraz przyspieszenie rozwoju tykotka pstrego w drewnie, które jest dotknięte również rozwojem kolonii grzybów.

Tykotek pstry – szkodnik

Tykotki są bezlitosne. Żerują w powierzchniowych warstwach drewna (zwłaszcza liściastego, jak dąb, buk czy olcha); ale też czasem iglastego, lecz powoli i stopniowo, wraz z upływem czasu, zaczynają niszczyć drewno drążąc w nim 4-mm korytarze. W tym czasie populacja się coraz bardziej zwiększa (zwłaszcza jeśli warunki są odpowiednie), zwiększają się więc i szkody. 

Ofiarą tykotka padają zabytkowe budowle (jeśli w całości są wykonane z drewna, mogą się po prostu rozpaść), rzeźby, ramy obrazów, ikony, sprzęty drewniane. Niestety tykotek pstry atakuje też drewno w konstrukcjach dachowych – i tu już może się zrobić niebezpiecznie. Nie zawsze bowiem mieszkańcy czy użytkownicy budynku są w stanie zauważyć inwazję tych niebezpiecznych szkodników na czas. Niezauważenie jej z kolei skutkuje ogromnymi szkodami, aż do całkowitego zniszczenia drewna. 

Jego niszczycielka działalność najbardziej dotyka właśnie właścicieli domów, których dachy zostały zaatakowane – naprawa może być bardzo kosztowna. W dodatku po wykryciu ataku nie ma szans uniknąć kosztów: w przypadku dużej populacji koniecznie trzeba sprawdzić, czy dotknięte inwazją tykotka belki czy deski nie straciły nośności – jeśli tak się stało, konstrukcji budynku może grozić zawalenie.

Ale zagrożone są także zabytkowe obiekty oraz eksponaty muzealne. Jeśli w tych obszarach dojdzie do ogromnych zniszczeń, nawet renowacja może nie przywrócić budowlom i eksponatom ich świetności. Drewniane zabytkowe budynki jeszcze łatwiej ulegają osłabieniu przez żerowanie tykotka, bowiem często występuje w nich również zagrzybienie, co sprzyja rozwojowi i przyspiesza rozwój populacji tego szkodnika drewna.

Jeśli tykotek zaatakuje drewniane przedmioty lub elementy wyposażenia, ich walory estetyczne mocno się obniżą – drewno stanie się podziurawione.

Szczególnie narażone są nieogrzewane budynki, a także drewniane przedmioty w nich umieszczone.

Jak rozpoznać atak tykotka pstrego?

Jeśli posiadamy drewniany dach lub elementy wyposażenia domu wykonane z drewna, należy zawsze zachowywać czujność. Naszą uwagę powinny zwrócić przede wszystkim:

• pojawienie się na drewnie dziurek (o średnicy ok. 4 mm). Mogą to być tzw. otwory wylotowe, przez które dorosłe już chrząszcze po przeobrażeniu wydostają się na świat w celu kopulowania i poszukiwania kolejnych miejsc do zasiedlenia, w których bez problemu złoży jaja;
• obecność tzw. mączki drzewnej – czyli kopczyków zmielonego na pył drewna, który pojawia się w toku żerowania larw. Wypada on w momencie, kiedy tykotek przegryzie cienką warstwę drewna i wydostanie się na świat. Dlatego mączkę drzewną spotyka się pod wydrążonymi tunelami;
• obecność dorosłych owadów – możemy je zauważyć na oknach, pod sufitami, ale szczególnie w okolicy drewnianych przedmiotów i elementów wystroju;
• kołatanie – słychać je, kiedy jest bardzo cicho. 

Często też problemem jest nie samo zauważenie ataku, lecz zidentyfikowanie szkodnika za niego odpowiedzialnego. W Polsce często obserwuje się atak kołatka domowego, spuszczela pospolitego i właśnie tykotka pstrego. O tym, z którym z tych szkodników mamy do czynienia, powie nam średnica otworów wylotowych. Tykotek robi okrągły otwór o średnicy 4 mm. Spuszczel - otwór wciąż owalny, ale spłaszczony o średnicy 2-11 mm. Kołatek z kolei też otwór okrągły, lecz mniejszy niż ten zrobiony przez spuszczela, liczący od 0,7- 2 mm.

Jak zapobiec atakowi tykotka pstrego?

Rozwojowi tykotka pstrego w drewnie sprzyja zawilgocenie, należy więc bezwzględnie chronić drewno przed wilgocią. Tykotek wybiera zwłaszcza budynki nieogrzewane, więc włączenie ogrzewania będzie chroniło przed jego atakiem.

Powinniśmy zrezygnować także z przechowywania drewnianych przedmiotów w wilgotnych i chłodnych piwnicach. Istnieje duża szansa, że tykotek właśnie w nich znajdzie dobre warunki do życia i rozwoju, przy okazji doszczętnie je niszcząc.

Warto też nasączać drewno odpowiednimi preparatami, których obecność zniechęci tykotka do osiedlenia. Na rynku jest ich sporo dostępnych, warto jednak o pomoc zwrócić się do profesjonalnej firmy DDD. Firma BIOS chętnie udzieli rad odnośnie do ochrony drewna przed szkodnikami.

Zwalczanie tykotka pstrego – Gdańsk, Gdynia, Sopot

Tykotek pstry, tak jak i inne popularne szkodniki drewna (kołatek domowy, spuszczel pospolity, miazgowiec parkietowiec) nasza firma BIOS zwalcza za pomocą najnowocześniejszej metody, jaką jest żelowanie. Metoda ta polega na rozprowadzeniu specjalnego żelu, którego skład i konsystencja zostały opracowane z myślą o głębokiej penetracji drewna.

Żel ten tym właśnie różni się od dostępnych w ogólnych sklepach środków, że ma moc wniknąć w drewno naprawdę głęboko, aż do miejsc, w których ukryte są larwy. Środki ogólnodostępne na ogół nie działają właśnie dlatego, że nie są w stanie przeniknąć do drewna na wystarczającą głębokość, stąd giną tylko te larwy, które znajdują się bliżej powierzchni, zaś te, które są umiejscowione głębiej, zostają. Populacja co najwyżej ulega lekkiemu ograniczeniu, ale nie ma szans, aby usunąć ją całkowicie. 

Żel używany przez BIOS do zwalczania szkodników drewna ma biały kolor, dzięki czemu umożliwia precyzyjne nałożenie i niepominięcie żadnego fragmentu drewna. Biały kolor znika po niedługim czasie, a żel w żaden sposób nie zmienia naturalnego koloru drewna. Nie wpływa też negatywnie na jego strukturę czy właściwości – pod tym względem jest dla drewna neutralny.

Jest za to bardzo skuteczny w zwalczaniu szkodników drewna.

Tykotek pstry a inne szkodniki drewna – jak odróżnić objawy infekcji

Zapraszamy serdecznie do korzystania z naszych usług mieszkańców i firmy z miast takich jak Gdańsk, Gdynia i Sopot, oraz wielu innych miast, których listę znajdą Państwo poniżej, obok mapki. Przez ponad 20 lat naszej obecności na rynku zaufały nam tysiące osób, które bez wahania polecają nas swoim bliskim i znajomym. Także i Państwa zapraszamy do dołączenia do ich grona! :)