Spuszczel pospolity – uciążliwy szkodnik drewna

Jak wygląda spuszczel pospolity

Spuszczel jest mocno rozpowszechnionym w Polsce szkodnikiem, choć jego obecność jest problemem w wielu innych krajach, a także na odległych kontynentach (Ameryka Północna, Afryka, Azja). Dorosły spuszczel mierzy do 25 mm, czyli jest dość duży. Ma wygląd chrząszcza: jego ciało jest ciemnobrunatne, brązowe, a nawet czarne, wydłużone i dość płaskie. U samic zauważyć można pokładełko (za jego pomocą samica składa jaja na głębokość 3 cm), samce z kolei mają dłuższe czułki, które sięgają nawet połowy ciała. Spuszczele pokryte są dość gęsto krótkimi, szarymi włoskami. Na górze tułowia widać dwa guzy, natomiast pokrywy skrzydeł posiadają dwie nieregularne plamy z jaśniejszych włosków. 

Spuszczele są owadami latającymi, posiadają skrzydła, ale latają słabo i niechętnie. Na ogół tylko wówczas, gdy szukają nowego siedliska.

Życie spuszczela pospolitego

Larwy spuszczela pospolitego są pozbawione nóg, ich ciała mają budowę pierścieniową i są koloru kremowego. Jaja z kolei są wydłużone i białe.

Okres godowy spuszczeli przypada na letnie miesiące: od połowy czerwca do połowy sierpnia. Każda zapłodniona samica złoży nawet 200 jaj, które trafią w dziury i zagłębienia w drewnie, dzięki czemu larwy od razu po wykluciu będą miały nieograniczony dostęp do jedzenia. Jeśli warunki są optymalne (temperatura 30⁰C, jaką uzyskuje nagrzana słońcem konstrukcja drewniana latem, wilgotność około 90%), larwy wylęgają się z jaj już po 5-6 dniach. W postaci larwalnej pozostaną długo – w zależności od zawartości substancji odżywczych w drewnie (zwłaszcza białka) od 7 do nawet 16 lat! W tym czasie będą drążyć w drewnie korytarze, z każdym rokiem przyczyniając się do coraz większych zniszczeń i szkód.

Po latach ulegną przepoczwarzeniu – dojdzie do tego w specjalnie wydrążonej tuż pod powierzchnią drewna kolebce poczwarkowej. Tu zamienią się w chrząszcze, które po kilku tygodniach wygryzą otwory wylotowe i wyjdą na zewnątrz, aby dać początek nowej generacji spuszczeli. Śladem po wyjściu będzie okrągła dziurka w drewnie. Są jednak dowody, że na ogrzewanych poddaszach zrobionych z drewna bogatego w białko cykl rozwojowy spuszczela pospolitego niesamowicie przyspiesza i czas rozwoju od jaja do chrząszcza może zamknąć się w zaledwie 24 miesiącach!

Gdzie można spotkać spuszczela pospolitego

Spuszczele na swoje kryjówki, w których bez problemu będą się rozmnażać, szukają nasłonecznionych i ciepłych miejsc. To dlatego jego łupem padają np. belki w drewnianych konstrukcjach dachowych, zwłaszcza od strony południowej, gdzie gromadzi się ciepło i jest spokój. Wybiera jedynie drewno iglaste (świerki, jodły, sosny, modrzewie), o wilgotności 8-16%, które jest bardziej miękkie i łatwiejsze do drążenia korytarzy.

Nie szkodzi mu zimno. Niższe temperatury powodują, że wpada w stan hibernacji, zatrzymuje się jego cykl życiowy, a spuszczel czeka na powrót wyższej temperatury.

Szkody wyrządzane przez spuszczela pospolitego

Spuszczel jest jednym z największych i najbardziej niebezpiecznych szkodników drewna. Atakuje krokwie i słupy z drewna iglastego, co osłabia konstrukcje dachowe i jest szczególnie niebezpieczne. Ale jego łupem padają też wszystko inne, co wyprodukowano z drewna iglastego, zbyt słabo lub wcale niezaimpregnowanego, o dobrej dla spuszczeli wilgotności. Ramy okien, obrazów, drewniane meble i podłogi, zadaszenia, pergole, ogrodzenia, pomosty i in. To samo dotyczy budynków sakralnych, zabytkowych, muzealnych – spuszczel niesie zatem ogromne zagrożenie nie tylko dla konstrukcji domów, ale także dla budynków i przedmiotów, których wartość jest ogromna ze względów historycznych czy religijnych.

Larwy spuszczela są dość duże. Ze względu na to korytarze przez nie drążone mają sporą średnicę, nawet do 8 mm. Nietrudno się domyślić, że armia stale żerujących larw jest w stanie w dość krótkim czasie doprowadzić do takiego osłabienia konstrukcji dachowej, że dach zaczyna grozić zawaleniem.

Atakuje także sklejkę.

Szkodliwość spuszczela jest tym większa, że porażenie drewna trudno jest zauważyć od razu. Może się okazać, że nawet np. konstrukcja dachowa jest już bardzo osłabiona, na tyle, że grozi niebezpieczeństwem, a ślady zewnętrzne są niewielkie i niewidoczne na pierwszy rzut oka.

Jak zauważyć zainfekowanie spuszczelem?

Porażenie spuszczelem najłatwiej jest zauważyć w letnie miesiące, zwłaszcza w lipcu. To wtedy, dzięki wysokiej temperaturze, larwy są najbardziej ruchliwe, intensywnie pracują drążąc korytarze w drewnie. Słychać wówczas charakterystyczny odgłos żerowania. 

Problem ze spuszczelem można też zauważyć po pojawiających się owadach: zarówno już martwych, jak i żywych, czasem fruwających. Czasem też można dostrzec mąkę drzewną, która jest efektem żerowania larw.

Spuszczel pospolity – zwalczanie – Gdańsk, Gdynia, Sopot i wiele innych miast

Zwalczanie spuszczela to prawdziwe wyzwanie. We własnym zakresie jest ono właściwie niemożliwe, larwy trzymają się kilkadziesiąt milimetrów pod powierzchnią i np. malowanie drewna dostępnymi na rynku preparatami biobójczymi, których producenci zapewniają o skuteczności, mija się z celem, preparat nie ma szans wniknąć na taką głębokość. Dlatego zawsze, ilekroć stwierdzi się lub podejrzewa obecność spuszczela w drewnie, należy wezwać specjalistyczną ekipę DDD. Firma BIOS nie tylko rozpozna, z jakim szkodnikiem mamy do czynienia, ale też zastosuje odpowiednie środki o potwierdzonej skuteczności.

Stosujemy najnowocześniejsze metody walki ze szkodnikami drewna, w tym metodę rozprowadzania specjalnego, głęboko penetrującego żelu. To nowa jakość w zakresie zwalczania szkodników, a metoda ma dużą przewagę nad dotychczas używanymi.

• bardzo silnie penetruje drewno dzięki specjalnej formule,
• umożliwia nakładanie mniejszej liczby warstw preparatu i zachowanie bardzo wysokiej skuteczności,
• bezpieczny dla środowiska, nie szkodzi zdrowiu ludzi,
• choć po nałożeniu ma biały kolor, to kolor ten ulatnia po wniknięciu preparatu w drewno, które pod jego wpływem nie zmienia barwy,
• zawiera fluorescencyjny barwnik, który widać przy świetle ultrafioletowym. Pozwala on ocenić stopień równomierności pokrycia powierzchni. Po ok. miesiącu barwnik ulega degradacji przez światło słoneczne,
• jest wydajny, nie kapie, nie brudzi,
• przy użyciu żelu nie jest konieczne nawiercanie dziur w drewnie, częste w przypadku innych metod usuwania szkodników drewna,
• spełnia wiele norm w zakresie bezpieczeństwa dla ludzi i środowiska.

Oprócz tego, w niektórych przypadkach w celu uzyskania najwyższej skuteczności, stosujemy też w połączeniu tradycyjne metody zwalczania szkodników drewna.

Spuszczel pospolity – czy istnieje profilaktyka?

W przypadku nowych domów podstawą profilaktyki jest wybieranie do ich budowy drewna odpornego na szkodniki drewna. Jest ono odpowiednio przygotowane, a jego wilgotność jest maksymalnie obniżona, dzięki czemu spuszczele nie znajdą w nim warunków dobrych do rozwoju.

W przypadku domów już stojących ważne jest odpowiednie ich nasycenie impregnatami, a także monitorowanie ich stanu raz na rok. Zaniechania w tym względzie mogą skutkować atakiem szkodników drewna, które w krótkim czasie mogą doprowadzić do wielotysięcznych strat i ogromnego niebezpieczeństwa budowlanego.

Zapraszamy serdecznie do współpracy! Nasza firma posiada wiele certyfikatów, pracownicy legitymują się szkoleniami i odpowiednimi zaświadczeniami, a także praktyczną wiedzą. Posiadamy ponad 20-letnie doświadczenie w świadczeniu usług DDD, dzięki czemu mają Państwo gwarancję, że zabieg przeprowadzi firma, która zna się na rzeczy. Posiadamy też wiele bardzo pozytywnych opinii i ogromne grono stałych Klientów, którzy dzwonią do naszej firmy, ilekroć wystąpi problem ze szkodnikami.